Праваслаўная царква: пажадана адмовіцца ад смяротнага пакарання
Хрысціянскае стаўленне да праблемы смяротнага пакарання. Тлумачэнні прэс-службы Мінскай епархіі Беларускай Праваслаўнай Царквы
У цяперашні час у адрас Мінскага Епархіяльнага ўпраўлення прыходзяць лісты з пытаннямі, якія тычацца праблемы смяротнага пакарання і хрысціянскага стаўлення да яго. У сувязі з гэтым па благаславенні Высокапраасвяшчэннейшага Філарэта, Мітрапаліта Мінскага і Слуцкага, Патрыяршага Экзарха ўсяе Беларусі прэс-служба дае адпаведнае тлумачэнне.
У царкоўным веравучэнні мы не знаходзім вычарпальных звестак, якія б зрабілі хрысціянскае стаўленне да дадзенай праблеме адназначным. Разам з тым пад уплывам менавіта Евангельскага вучэнні адбываюцца змены ў грамадскай свядомасці: мэтазгоднасць смяротнага пакарання ставіцца пад сумнеў і ініцыюецца дыскусія па яе адмене.
На Архірэйскім Саборы ў 2000 годзе былі прынятыя Асновы сацыяльнай канцэпцыі Рускай Праваслаўнай Царквы, у якіх, у прыватнасці, заяўляецца аб пераважнасці адмовы ад смяротнага пакарання. Такі падыход выключае здзяйсненне непапраўнай памылкі правасуддзя і дае больш магчымасцяў для пастырскай душаапекі аб злачынцах.
Царква не павінна катэгарычна патрабаваць адмены смяротнага пакарання – тым больш у грамадстве, якое ў сваёй большасці так рашуча на ёй настойвае. Але Царква імкнецца аказваць пастырскі ўплыў на фарміраванне ў сваіх дзяцей пачуцця сацыяльнай справядлівасці і судовай адплаты без ідэі смертазабойства. Акрамя таго, на Царкве ляжыць права хадайніцтва з нагоды таго ці іншага канкрэтнага выпадку асуджэння да смяротнага пакарання. У папярэдні перыяд яна неаднаразова карысталася гэтым правам, накіроўваючы ў адпаведныя дзяржаўныя органы, па просьбе асуджаных, асаблівыя просьбы аб прымяненні да гэтых асобаў замест смяротнага іншага пакарання.
Не ўмешваючыся ў кампетэнцыю судовай і выканаўчай улады, Царква сведчыць аб непераходзячай Евангельскай Праўдзе, раскрывае сябе ў новазапаветным вучэнні аб веры, надзеі і любові. Адмова ад здзяйснення смяротнага пакарання павінна з’яўляцца вынікам ўсведамлення грамадствам неабходнасці духоўна-маральнага ўдасканалення. Без гэтага ніякія пакаранні за злачынствы не змогуць знізіць узровень злачыннасці і павялічыць бяспеку грамадзян.
Да Пытанне аб смяротнай кары
Асновы сацыяльнай канцэпцыі Рускай Праваслаўнай Царквы:
«Адмысловая мера пакарання – смяротнае пакаранне – прызнавалася ў Старым Запавеце. Указанняў на неабходнасць яе адмены няма ні ў Святым Пісанні Новага Запавету, ні ў Традыцыі і гістарычнай спадчыне Праваслаўнай Царквы. Разам з тым, Царква часта прымала на сябе абавязак хадайніцтва перад свецкай уладай пра асуджаных на пакаранне смерцю, просячы для іх міласці і змякчэння пакарання. Больш за тое, хрысціянскі маральны ўплыў выхаваў у свядомасці людзей адмоўнае стаўленне да смяротнага пакарання. Так, у Расеі з сярэдзіны XVIII стагоддзя да рэвалюцыі 1905 года яна ўжывалася вельмі рэдка. Для праваслаўнай свядомасці жыццё чалавека не скончваецца з цялеснай смерцю – менавіта таму Царква не пакідае душаапекі аб асуджаных да вышэйшай меры пакарання.
Адмена смяротнага пакарання дае больш магчымасцяў для пастырскай працы з тым хто спатыкнуўся, і для яго ўласнага пакаяння. Да таго ж відавочна, што пакаранне смерцю не можа мець належнага выхаваўчага значэння, робіць непапраўнай судовую памылку, выклікае неадназначныя пачуцці ў народзе. Сёння многія дзяржавы адмянілі смяротнае пакаранне па законе ці не ажыццяўляюць яго на практыцы. Памятаючы, што міласэрнасць да падшага чалавека заўсёды пераважае помсту, Царква вітае такія крокі дзяржаўных уладаў. Разам з тым яна прызнае, што пытанне аб адмене або непрымяненні смяротнага пакарання павінна вырашацца грамадствам свабодна, з улікам стану ў ім злачыннасці, праваахоўнай і судовай сістэм, а найперш меркаванняў аховы жыцця добранамераных членаў грамадства». (Крыніца: Патриархия.Ru)
Свяцейшы Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Кірыл:
«Я супраць смяротнага пакарання ў сучаснай Расіі. Давайце пачнем эфектыўна змяняць судовую сістэму. Суд павінен быць непадкупным, аўтарытэтным, следчыя органы павінны працаваць бездакорна, каб прысутнасць смяротнага пакарання ў крымінальным праве ні ў якім выпадку не стала спосабам распраў з непажаданымі», – сказаў Патрыярх 11 кастрычніка 2011 ў Кішынёве ў інтэрв’ю малдаўскім, румынскім тэлеканалам і тэлеканалу «Расія-24» (крыніца: ІТАР-ТАСС)
Свяцейшы Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Аляксій II:
«Наша Царква заўсёды выступала за захаванне жыцця ва ўсіх відах, няхай гэта будзе ў чэраве маці ці ж за злачынства», – сказаў Патрыярх 2 кастрычніка 2007, выступаючы ў Страсбургу перад дэпутатамі ПАРЕ (крыніца: Дабравест-інфа) /
