Моладзевыя арганізацыя небяспечныя для ўладаў: у Менску прайшоў круглы стол у справе Гайдукова (Відэа)
У Менску 21 лістапада з ініцыятывы Беларускай Хрысціянскай Дэмакратыі адбыўся круглы стол у справе наваполацкага актывіста Андрэя Гайдукова, якога КДБ абвінавачвае ў здрадзе дзяржавы.
Па родзе сваёй працы абвінавачаны ў здрадзе дзяржаве Андрэй Гайдукоў не меў доступу да дзяржаўных сакрэтаў. Пра гэта паведаміў яго таварыш, лідэр незарэгістраванага аб’яднання “Саюз маладых інтэлектуалаў” Яўген Канстанцінаў, піша БелаПАН.
Канстанцінаў адзначыў, што Гайдукоў працаваў слесарам па кантрольна вымяральных прыборах і аўтаматыцы на наваполацкім “Нафтане”. “Я працаваў па падобнай спецыяльнасці на тым жа “Нафтане”. На самой справе, ніякіх сакрэтаў там даведацца проста немагчыма. А нават калі б там і былі нейкія сакрэты, то да шпіянажу прыцягнулі б, хутчэй, якога-небудзь інжынера”, – сказаў Канстанцінаў.
Паводле яго слоў, “нават красці на “Нафтане”, па вялікім рахунку, няма чаго”. “Там старая савецкая апаратура, якая ўжо практычна адслужыла свой тэрмін. Яна ніякага сакрэту не ўяўляе. Любая ж новая апаратура, якая паступае на “Нафтан”, паступае альбо з постсавецкіх краін блізкага замежжа, альбо з Нямеччыны і Францыі. Таму было б лагічней заслаць разведку у Францыю або Германію, а не ў Беларусь “, – заявіў Канстанцінаў.
“Ніякай рэальнай інфармацыяй аб вытворчых сакрэтах Андрэй не валодаў. Калі б ён валодаў такой інфармацыяй, я б ведаў, таму што мы цесна размаўлялі ў гэтым плане, нават быўшы калегамі па заводзе”, – лічыць Канстанцінаў.
Пры гэтым ён адзначыў, што пасля арышту Гайдукова, паводле яго інфармацыі, нікога з калегаў у КДБ на допыт не выклікалі. “Нікога іншага, або інжынераў, або кагосьці яшчэ”, – сказаў Канстанцінаў.
Яўген Канстанцінаў таксама паведаміў, што Андрэя Гайдукова супрацоўнікі КДБ папярэджвалі аб магчымых непрыемнасцях ў сувязі з яго грамадска-палітычнай дзейнасцю.
Па словах Канстанцінава, з Гайдуковым ён пазнаёміўся летам 2011 года падчас “маўклівых акцый пратэсту”. “Гайдукоў – вельмі развіты і адукаваны малады чалавек, ён цікавіўся палітыкай. Тады ён далучыўся да нашай арганізацыі і стаў маім намеснікам. Дзякуючы яму наша структура была прынята ў Нацыянальную платформу Форума грамадзянскай супольнасці Усходняга партнёрства. Ён падтрымліваў кантакты з многімі арганізацыямі як унутры Беларусі, так і за яе межамі “, – паведаміў Канстанцінаў.
Ён адзначыў, што ў час выбараў 2010 года Гайдукоў працаваў у камандзе кандыдата ў прэзідэнты Андрэя Саннікава. “А пасля 19 снежня 2010 года мы з ім займаліся арганізацыяй салідарнасці з палітзняволенымі”, – адзначыў Канстанцінаў.
Непрыемнасці ў Гайдукова пачаліся пасля таго, як аб’яднанне “Саюз маладых інтэлектуалаў” пачало падрыхтоўку да рэгістрацыі арганізацыі. “Мы планавалі зарэгістраваць міжнародную моладзевую арганізацыю па культуры і культурных абменах у Беларусі, калі не атрымаецца ў нашай краіне – то за яе межамі. З гэтай нагоды Гайдукоў вёў перамовы з расійскімі юрыстамі, якія рыхтавалі пакет дакументаў – мабыць, для таго, каб зарэгістраваць арганізацыю ў Расіі. Мы таксама планавалі ўступіць у кантакт з польскімі і амерыканскімі моладзевымі арганізацыямі, але толькі планавалі – ніякіх дзеянняў з гэтай нагоды не рабілі “, – адзначыў Канстанцінаў.
“Пасля таго як мы пачалі рыхтаваць дакументы на рэгістрацыю, Гайдукоў паведаміў мне, што да яго дадому прыйшлі супрацоўнікі КДБ і далі зразумець, што рэгістрацыя падобнага грамадскага аб’яднання непажаданая, яны прапанавалі адмовіцца ад гэтай ідэі, пагражаючы непрыемнасцямі. Тады я прапанаваў Гайдукову згарнуць дзейнасць па рэгістрацыі, але Андрэй не пагадзіўся спыніць гэты працэс “, – распавёў Канстанцінаў.
Андрэй Гайдукоў не мог быць агентам замежнай выведкі. Пра гэта заявіў былы следчы пракуратуры, праваабаронца Алег Волчак.
Паводле яго слоў, пытанне з абвінавачваннем маладога чалавека ў здрадзе дзяржаве перш за ўсё павінна разбірацца ў плоскасці, ці можа быць Гайдукоў “суб’ектам злачынства”. “Я некалькі гадзін размаўляў з яго сябрамі, знаёмымі, у тым ліку па працы і па грамадскай дзейнасці. Гайдукоў раней не служыў у дзяржаўных органах і не працаваў у дзяржаўных структурах. Ён не меў доступу да дзяржаўнай таямніцы па працы. Арганізацыя “Саюз маладых інтэлектуалаў “, у якой ён быў, не мела шырокіх кантактаў на замежным узроўні. Акрамя таго, гэтая арганізацыя займалася больш сацыяльнымі і культурнымі пытаннямі, чым нават палітычнымі”, – сказаў Волчак.
“Студэнты не становяцца выведнікамі”, – падкрэсліў ён.
Вялікія пытанні ў Волчака выклікаюць і акалічнасці затрымання Гайдукова. “КДБ паведаміў, што яны затрымалі хлопца ў момант закладкі інфармацыі ў схованку. Але чаму яны не пачакалі чалавека, які павінен быў забраць гэтую інфармацыю? У такіх выпадках патрэбны той, хто атрымлівае інфармацыю. А такі рывок КДБ перарывае далейшае расследаванне, становіцца бессэнсоўна шукаць заказчыка “, – лічыць праваабаронца.
“Цяпер небяспеку для ўлады прадстаўляюць моладзевыя арганізацыі, маладыя інтэлектуалы. Тым больш што маладыя людзі, не вызнаючы ярка выяўленых правых ці левых поглядаў, імкнуліся знайсці ” трэці шлях ” і нават задумваліся аб стварэнні ўласнай палітычнай партыі, г.зн. яны ўступілі ў палітыку , за што і атрымалі “, – сказаў Волчак.
“Я як праваабаронца лічу, што гэтага хлопца трэба абараняць. Тых дадзеных, якія ёсць, дастаткова, каб як мінімум сумнявацца ў абгрунтаванасці прад’яўленага яму абвінавачвання”, – заявіў праваабаронца.
Нагадаем, намеснік старшыні “Саюза маладых інтэлектуалаў” 22-гадовы Андрэй Гайдукоў быў затрыманы ў Віцебску 8 лістапада. Як паведаміў Цэнтр інфармацыі і грамадскіх сувязяў КДБ, Гайдукоў быў затрыманы супрацоўнікамі КДБ у момант закладкі тайніка са звесткамі для замежных спецслужбаў. У дачыненні да Гайдукова распачата справа па ч. 1 арт. 356 Крымінальнага кодэкса (здрада дзяржаве ў форме правядзення агентурнай дзейнасці). Затрыманы змешчаны ў СІЗА КДБ.