Віталь Рымашэўскі: пагаршэнне сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі – вынік новай палітыкі ЕС да Беларусі
Палітык, сустаршыня партыі «Беларуская хрысціянская
дэмакратыя» (БХД) Віталь Рымашэўскі выказаў charter97.org меркаванне аб тым,
што пагаршэнне сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі з’яўляецца вынікам новай
палітыкі Еўрасаюза ў адносінах да Беларусі. З-за саступак чыноўнікаў ЕС без
усялякіх умоваў у лукашэнкаўскага рэжыму зараз «развязаныя рукі»: адзін за
адным прымаюцца недарэчныя законы, задачай якіх з’яўляецца вытрасанне апошніх
грошай з кішэняў і без таго бяднеючага з кожным днём насельніцтва і
абмяжоўваюцца правы на доступ да незалежных СМІ.
– Закрыты суд над Мікалаем Дзядком, ціск і пераслед
незалежных журналістаў, пагаршэнне сітуацыі са свабодай СМІ ў Беларусі, а
таксама тыя новыя беспрэцэдэнтныя законы, якія парушаюць правы беларусаў у
галіне эканомікі і вядуць да новых пабораў, а таксама парушаюць іх права на
доступ да аб’ектыўнай інфармацыі і адначасовыя візіты еўрапейскіх чыноўнікаў у
Беларусь, аднаўленне дыялогу без усялякіх умоў, нягледзячы на рэзалюцыі,
прынятыя раней – гэта два бакі аднаго медаля. Яны звязаны наўпрост. Вынікам
новай палітыкі Еўрасаюза з’яўляюцца такія наступствы: пагаршэнне сітуацыі з
правамі чалавека ў Беларусі ва ўсіх сферах, якія мы зараз назіраем, – лічыць
палітык.
– Нагадаеце, у чым выказана гэтая новая палітыка ЕС.
– Па сутнасці, беларускаму рэжыму быў ясна дадзены сігнал:
жорсткіх патрабаванняў па дэмакратызацыі дзеля стасункаў з Захадам да
беларускіх уладаў больш не будзе. І гэты сігнал быў пачуты. Апагеем гэтай новай
палітыкі можа стаць прысутнасць Лукашэнкі на саміце Усходняга партнёрства, які
адбудзецца ў траўні ў Рызе.
– А як жа дэмакратыя? Чаму Еўразвяз так проста гатовы
адступіцца ад сваіх прынцыпаў і абяцаннямі?
– На жаль, сёння непакой за ўласных грамадзян Еўрапейскага
саюза стаіць на першым месцы для многіх еўрапейцаў, а захаванне правоў чалавека
ў такіх суседніх краінах, як Беларусь, адыходзіць на другі план. Такім чынам
«купляецца» нейтралітэт Беларусі.
Я лічу, што гэта, безумоўна, памылка. Яе наступствы мы ўжо
бачым. Палітыка памылковая і ў будучыні яна прывядзе да яшчэ больш цяжкіх
наступстваў, якія адаб’юцца не толькі на Беларусі, але таксама і на Еўрасаюзе.
– Ці ёсць якія-небудзь шанцы на змену курса?
– Змяніць сітуацыю ў Беларусі і стаўленне да Беларусі могуць
толькі самі беларусы. Сёння гэта цалкам відавочна. Ад здольнасці беларускага
народа да самаабароны, ад здольнасці супрацьстаяць рэжыму і выступаць супраць
яго залежыць сёння яго будучыня і паводзіны Еўрасаюза як ніколі. Сёння
беларускі рэжым ігнаруе ўласны народ і, па сутнасці, такую пазіцыю ўсё больш
і больш прымаюць еўрапейскія палітыкі. Таму сёння толькі ад беларусаў залежыць
тое, ці зменіцца сітуацыя.
У гэтым плане паказальным прыкладам з’яўляецца прыклад Юрыя
Рубцова, у якога хапіла мужнасці паслядоўна выказваць сваю грамадзянскую
пазіцыю, паслядоўна выступаць супраць гэтага рэжыму. Ён прайшоў гэты шлях да
канца і паплаціўся сёння сваёй свабодай. На жаль, такіх выпадкаў у Беларусі
адзінкі. Любыя праявы гвалту будуць на руку рэжыму і гэта развяжа яму рукі для
правакацый і новых рэпрэсій, таму я кажу менавіта аб мірным пратэсце. Калі
такіх людзей, здольных да адкрытага негвалтоўнага супраціву стане больш, гэта
зменіць сітуацыю, таму што Еўрапейскі саюз не зможа не звяртаць увагі на
палітвязняў, на грубыя парушэнні правоў чалавека, звязаныя з арыштамі і
турэмным зняволеннем.
– Іншымі словамі, Еўрасаюз не хоча абараняць тых, хто не
хоча пастаяць за сябе сам?
– Еўрасаюз не хоча і не можа абараняць нават тых, хто сёння
абараняе сябе сам цаной свайго жыцця. Мы гэта бачым на прыкладзе Украіны. Тым
больш Еўрасаюз не мае ні жадання, ні сіл абараняць тых, хто не будзе абараняць
сябе сам. А сёння беларускае грамадства ўсё больш выглядае так, як быццам беларусы
гатовыя трываць усё і не гатовыя змагацца.
