Дыджэі Адраджэння правялі талаку на магіле ксяндза Адама Станкевіча

25 красавіка 2016 19:08  |  Грамадства

Дыджэі Адраджэння правялі талаку на магіле ксяндза Адама Станкевіча

Грамадскія актывісты і Дыджэі Адраджэння зладзілі талаку каля помніка бацьку ксяндза Адама Станкевіча – Вікенцію Станкевічу, які нядаўна вандалы перакулілі і разбілі.

У гэтым годзе спаўняецца 125 гадоў з дня нараджэння ксяндза Адама Станкевіча, у сувязі з гэтым па роднай вёскі ксяндза былі расклееныя ўлёткі з расповедам пра яго жыццё і дзейнасць, павязаныя стужачкі колераў нацыянальнага сцяга. Трыма сцягамі была ўпрыгожана сімвалічная магіла ксяндза Станкевіча.

Нагадаем некалькі фактаў яго біяграфіі.

Нарадзіўся 22 лістапада 1891 (6 студзеня 1892) – 4 снежня 1949 у вёсцы Арляняты (зараз Смаргонскі раён Гродзенскай вобласці).

Беларускі каталіцкі святар, літаратуразнаўца, пісьменнік, дзяяч беларускага адраджэння.

Скончыў духоўную семінарыю ў Вільні (1914), быў пасвечаны ў святарскі сан і накіраваны на вучобу ў рымска-каталіцкую духоўную акадэмію ў Петраградзе (атрымаў навуковую ступень кандыдата кананічнага права ў 1918 годзе). Як у семінарыі, так і ў акадэміі актыўна ўдзельнічаў у дзейнасці беларускіх гурткоў, супрацоўнічаў з беларускімі газетамі «Светач», «Дзянніца», «Гоман». Быў адным з ініцыятараў з’езда беларускага каталіцкага духавенства ў Мінску (24-25 мая 1917 года), адным з першых стаў выкарыстоўваць беларускую мову ў казаннях. З 1919 года – выкладчык рэлігіі ў Віленскай беларускай гімназіі.

У 1917 годзе а. Адам Станкевіч стаў адным з заснавальнікаў партыі «Хрысціянска-дэмакратычнае злучнасць», якая ў сярэдзіне 1920-х гадоў атрымала назву «Беларуская хрысціянская дэмакратыя» (БХД). Сярод лідэраў БХД былі таксама святары Фабіян Абрантовіч, Вінцэнт Гадлеўскі і інш.

У 1924-1926 гадах кіраваў Таварыствам беларускай школы, з’яўляўся фактычным кіраўніком Беларускага інстытута гаспадаркі і культуры ў Варшаве і Вільні. Са жніўня 1919 года па верасень 1922 года быў рэдактарам-выдаўцом газеты БХД «Крыніца», у 1928-1939 гадах – часопіса «Хрысціянская думка». Адзін з заснавальнікаў беларускай друкарні імя Францыска Скарыны ў Вільні (1926-1940), у якой было выдадзена не менш за 146 найменняў беларускіх рэлігійных і свецкіх кніг, а таксама Беларускага каталіцкага выдавецтва.

У 1922-1928 гадах – дэпутат Польскага Сейма, да 1925 года быў намеснікам кіраўніка беларускай фракцыі. На IV з’ездзе БХД (1931) абраны членам ЦК партыі. У 1933 году звольнены з Віленскай беларускай гімназіі, працаваў у гандлёвай школе імя С. Сташыц ў Вільні, служыў там жа ў касцёле св. Мікалая. У 1938 году высланы польскай адміністрацыяй у Слонім тэрмінам на 5 гадоў.

Восенню 1939 года вярнуўся ў Вільню, які перайшоў пад кіраванне Літвы, дзе стаў дырэктарам дзяржаўнай беларускай прагімназіі, аднавіў выданне газеты «Крыніца». Часы Другой сусветнай вайны перажыў у Вільні, служыў у царкве св. Міхаіла.

Напрыканцы 1944 года часова арыштоўваўся савецкімі органамі. Затым арыштаваны 13 красавіка 1949 года, 31 жніўня 1949 года Асобай нарадай пры МДБ СССР асуджаны па артыкулах 58-4 (як «японскі шпіён») і 58-10 ч. 2 УК РСФСР і асуджаны на 25 гадоў пазбаўлення волі. З віленскай Лукішкскай турмы адпраўлены ў Азерлаг (Іркуцкая вобласць), дзе той жа зімой сканаў. Пахаваны 10 снежня 1949 года на могілках Азерлага паблізу вёскі Шаўчэнка Тайшэцкага раёна Іркуцкай вобласці.

Ілля Дабратвор Беларуская праўда

Болей навін