АМАП аб затрыманні актывісткі: «Трохі ўпіралася нагамі»
У Бабруйску працягваюць судзіць дэмакратычных актывістаў. На днях адбылося паседжанне па справе «АМАП супраць Таісіі Кабанчук». Нагадаем, што каардынатарку БХД абвінавачваюць у «непадпарадкаванні законным патрабаванням службовых асобаў”. Падрабязнасці – у матэрыяле.
Актывістак Таісію Кабанчук і Галіну Смірнову затрымалі напярэдадні дазволенага ўладамі масавага мерапрыемства да Дня Волі, калі беларусы адзначалі стагоддзе БНР. Незалежна адну ад адной, у розны час жанчыны “перайшлі дарогу ў неналежным месцы” і «не падпарадкоўваліся» супрацоўнікам міліцыі, якія ў абодвух выпадках аказваліся «ў патрэбным месцы ў патрэбны час».
Праз двое сутак у ізалятары і штрафы ў адну «базавую» (за парушэнне ПДР), жанчыны апынуліся ў судзе Бабруйскага раёна і горада Бабруйска. На гэтым агульная частка іх гісторыі сканчаецца. І мы вяртаемся да пасяджэння па «справе» Кабанчук.
Адзначым, што гэта другое пасяджэнне, на першым суддзя Буглак задаволіла хадайніцтва актывісткі аб абароне і падала час на пошук абаронцы. Паколькі кошт удзелу адваката з юрыдычнай кансультацыі ў адным пасяджэнні можа быць эквівалентная памеры пенсіі за месяц, Таісія Карпаўна абрала другі магчымы варыянт абароны – блізкага сваяка. Інтарэсы жанчыны на працэсе будзе адстойваць яе сын.
На мінулым паседжанні былі заслуханыя паказанні актывісткі, службовай асобы, якая вядзе адміністрацыйны працэс, а таксама сведак – АМАПаўцаў, якія ажыццяўлялі затрыманне Кабанчук і чалавека, які бачыў момант затрымання.
Версіі бакоў, як водзіцца, адрозніваліся.
Актывістка і сведка з яе боку Сяргей Пігулеўскі распавялі, што планавалі паехаць на святкаванне 100-годдзя БНР у Менск. Выязджаць збіраліся напярэдадні свята, бо мелі інфармацыю, што 25 сакавіка могуць чыніцца прэвентыўныя затрыманні. Сустрэліся спачатку ў кватэры Кабанчук, затым накіраваліся да аўтамабіля, з трэцяй ўдзельніцай паездкі дамовіліся сустрэцца ў ГЦ «Пасаж». Аўтамабіль быў прыпаркаваны ў двары дома на супрацьлеглым ад месца сустрэчы баку дарогі.
Дайшоўшы да аўто, Таісія стэлефанавалася з сяброўкай і адправілася насустрач ёй пешшу. Сяргей Пігулеўскі ў гэты час выехаў з двара і прыпаркаваўся каля ГЦ «Пасаж» (ён праехаў каля 100 метраў). З машыны ён убачыў, як Кабанчук выходзіць з двара, размаўляючы па мабільным. Праезную частку яна не перасякала.
Праз некалькі хвілін каля жанчыны спыніўся аўтамабіль без маркіроўкі, з яго выйшлі людзі ў цывільным. Невядомыя запатрабавалі прайсці за імі. Кабанчук адзначыла, што службовае пасведчанне ёй было прад’яўлена мімаходам, і, фактычна, «пад нос». Напісанае ў ім жанчына разабраць не змагла. Яна не хацела ісці з невядомымі ў іх аўтамабіль (на якім не было ніякіх пазначэнняў, што гэта службовы транспарт), але тыя прыгразілі прымяненнем фізічнай сілы і схапілі за рукі. Актывістка адмаўляе, што аказвала супраціў пры затрыманні. Сам момант затрымання быў зафіксаваны на відэа сведкам Пігулеўскім.
АМАПаўцы Кавалеўскі і Рабчынскі, які ажыццяўлялі затрыманне, распавялі суду, што ў той дзень, 24 сакавіка, праязджалі па вуліцы Савецкай на службовым аўтамабілі, калі ўбачылі грамадзянку, якая пераходзіць дарогу ў неналежным месцы. Яны спыніліся, выйшлі з аўто ўтрох (два АМАПаўцы і кіроўца), прадставіліся, патлумачылі, што яна здзейсніла правапарушэнне і запатрабавалі прайсці за імі. Іх патрабаванням жанчына не падпарадкавалася. Непадпарадкаванне выявілася ў тым, што яна «ўпіралася рукамі ў службовы аўтамабіль» (з тэксту пратакола), «трохі ўпіралася нагамі ў зямлю» (паказанні супрацоўніка Кавалеўскага) і «адразу не пайшла, упіралася, не хацела сядаць» (паказанні супрацоўніка Рабчынскага).
Для таго, каб суправадзіць жанчыну ў службовы аўтамабіль АМАПаўцы «былі вымушаныя» ўжыць фізічную сілу – «прыхапіўшы рукі».
На пасяджэнні высветлілася, што закон не забараняе супрацоўнікам міліцыі знаходзіцца пры выкананні не ў службовай форме. Не забаронена ім і перасоўвацца ў службовых аўтамабілях, якія не маркіраваныя.
Зыходзячы з гэтага, складваецца парадаксальная сітуацыя: «грамадзянскі» аўтамабіль, «грамадзянскае» адзенне – як тады вызначыць, што гэта супрацоўнік міліцыі, а не зламыснік? Застаецца толькі даверыцца службоваму пасведчанню. Але зламыснік, які мае намер, скажам, абрабаваць або наздзекавацца, гіпатэтычна можа падрабіць дакумент…
У такую сітуацыю патрапіла Таісія Кабанчук, асцярогі жанчыны былі не беспадстаўныя – прад’яўленае ёй пасведчанне яна не змагла разгледзець. Па сутнасці, на свой страх і рызыку, яна села з невядомымі людзьмі ў невядомы аўтамабіль і паехала невядома куды. І ёй пашанцавала, што яна апынулася ў аддзяленні міліцыі, а не ў лесе. Бо ў яе не было ніякіх гарантый, што яе павязуць менавіта туды, акрамя «картачкі», сапраўднасць якой «на вока» вызначаць толькі адмыслова навучаныя людзі.
Выходзіць, што любы чалавек у нашай краіне можа так «патрапіць», калі нейкія людзі ў цывільным папросяць яго «прайсці» ва ўмоўна «грамадзянскі» аўтамабіль. Калі гэта сапраўды будуць супрацоўнікі міліцыі – пратакол па артыкуле “за непадпарадкаванне законным патрабаванням» за тое, што чалавек спалохаўся куды-небудзь ехаць з невядомымі яму асобамі. А калі не міліцыя – наступствы могуць быць самымі сумнымі…
Ці варта казаць, што не так з нашымі законамі?
Судовае паседжанне па «справе» Таісіі Кабанчук працягнецца 15 мая ў 15:00 у судзе Бабруйскага раёна і г. Бабруйска. На ім будзе прагледжана відэа затрымання актывісткі, якое зняў Сяргей Пігулеўскі, а таксама відэа з камеры назірання банка, размешчанага побач з месцам затрымання.
